Η κρίση πανικού μοιάζει με την έκρηξη ενός ηφαιστείου: ξαφνική, έντονη και τρομακτική. Εκεί που όλα είναι μια χαρά, ξαφνικά και χωρίς φανερό λόγο, αισθάνεσαι τρόμο. Σκέφτεσαι ότι δεν θα μπορείς να πάρεις ανάσα και νιώθεις τα πόδια σου να μη σε κρατάνε. Την πρώτη φορά, είναι ιδιαίτερα τρομακτικό, γιατί νομίζεις ότι παθαίνεις καρδιακή προσβολή ή ότι χάνεις τα λογικά σου. Ο φόβος σου κάνει τα πράγματα χειρότερα και αρχίζεις τώρα και αναπνέεις γρήγορα, γιατί είναι σαν μην σου φτάνει ο αέρας, ενώ η καρδιά σου κοντεύει να πεταχτεί έξω από το στήθος σου με τη δύναμη και την ταχύτητα που χτυπάει. Με άλλα λόγια παθαίνεις κρίση πανικού.
Κάπως έτσι περιγράφουν οι περισσότεροι άνθρωποι την πρώτη τους κρίση. Πολλοί αναφέρουν ότι κατά τη διάρκειά της μπορεί να αισθανθούν έντονη άνοδο της θερμοκρασίας του σώματος, σαν να καίγονται, και άλλοι έντονες κρυάδες. Κάποιοι άλλοι βιώνουν σπασμούς σε όλο το σώμα ή μουδιάσματα στα χέρια ή τα πόδια, σαν να έχουν χιλιάδες μυρμήγκια κάτω από το δέρμα τους. Τέλος, οι περισσότεροι, έχουν έντονο πόνο στο στήθος, ανακατωμένο στομάχι και αισθάνονται ότι όπου να 'ναι θα χάσουν τις αισθήσεις τους. Και μάλιστα φοβούνται να δείξουν τι τους συμβαίνει εκείνη την ώρα για να μην τρομάξουν τους άλλους ή να μην θεωρηθούν τρελοί. Συνήθως φεύγουν έντρομοι και βιαστικοί από το μέρος στο οποίο τους έπιασε η κρίση.
Αν έχεις πάθει ποτέ κρίση πανικού και διαβάζεις αυτές τις γραμμές, θα καταλάβεις αμέσως για ποιο πράγμα μιλώ. Εκείνος που δεν θα σε καταλάβει είναι όποιος δεν το πέρασε. Σταμάτα να εξηγείς στους άλλους τι είναι ο πανικός, δεν θα σε νιώσουν, αν δεν το έχουν βιώσει. Δεν αποκλείεται μάλιστα να σου πουν ότι όλα είναι στο μυαλό σου. Η ψυχολογία θεωρεί τις κρίσεις πανικού την κορυφή των φαινομένων του άγχους. Θέλω να σου πω ότι η ζωή σου δεν κινδυνεύει από τις κρίσεις. Στην πραγματικότητα αυτά που συμβαίνουν στο σώμα μας κατά τη διάρκεια μιας κρίσης δεν είναι πολύ διαφορετικά από αυτά που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της έντονης σωματικής άσκησης. Εκείνο το οποίο κινδυνεύει για τα καλά είναι η ποιότητα της ζωής σου. Οι περισσότεροι σκέφτονται μέσα τους: κι αν το πάθω μπροστά σε κόσμο τι θα κάνω;
Σιγά-σιγά, λοιπόν, αρχίζουν να ακρωτηριάζουν την κοινωνική τους ζωή. Καταντάει εφιαλτικό να σταθούν σε μια ουρά ή αισθάνονται σαν να είναι στη φυλακή, αν βρεθούν σε ένα μποτιλιάρισμα. Και αν ακόμα μπορούν να πάνε σε κοινωνικές εκδηλώσεις, η σκέψη μήπως έρθει η κρίση εκείνη τη φορά, τους ακολουθεί σαν σκυλάκι. Δεν μπορούν να τη βγάλουν από το μυαλό τους. Αν βρεθούν σε κλειστό χώρο θέλουν να ξέρουν που είναι η έξοδος, για να ξέρουν από πού θα φύγουν, μόλις έρθει η κρίση. Κι αν βρεθούν έξω από το σπίτι, πολλοί πρέπει να έχουν μαζί τους ένα μπουκαλάκι με νερό. Ασφάλεια αισθάνονται μόνο αν έχουν μαζί τους τα φάρμακά τους. Έτσι αναπτύσσεται η καλύτερη "φίλη" του πανικού, η αγοραφοβία, η οποία είναι πολύ σκληρή κατάσταση.
Εξάλειψη της διαταραχής πανικού. Όχι διαχείριση των κρίσεων πανικού
Τώρα, πολλοί όλο και κάτι κάνουν για να το αντιμετωπίσουν. Κάποιοι παίρνουν φάρμακα. Βοηθάνε, δεν λέω, αλλά συνήθως, άμα τα κόψει κανείς, άντε πάλι από την αρχή καινούριες κρίσεις ή φόβος μην έρθει καμία εκεί που δεν την περιμένουν. Αυτό συμβαίνει γιατί τα φάρμακα λειτουργούν σαν ένα καπάκι που φράζει το ηφαίστειο. Το ηφαίστειο, όμως, είναι ένας σωλήνας που επικοινωνεί με τα έγκατα της γης. Από τα έγκατα ξεκινάει η λάβα που εκρήγνυται.
Η κρίση πανικού είναι μια έκρηξη άγχους. Για να σταματήσουν οι ψυχολογικές εκρήξεις πρέπει να σβήσεις την ψυχολογική λάβα από κάτω. Και η μόνη διαδικασία που το κάνει αυτό είναι η καλή και αποτελεσματική ψυχολογική βοήθεια. Αν σε ενδιαφέρει, μπορείς να μάθεις περισσότερα εδώ.
Με πολυετείς ακαδημαϊκές σπουδές στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ που οδήγησαν σε 6 πανεπιστημιακούς τίτλους, ο Δρ. Περικλής Α. Γκουντόπουλος είναι ένας από τους πιο εξειδικευμένους ψυχολόγους στο πρόβλημα του πανικού και των υπολοίπων διαταραχών του άγχους. Διατηρεί συνεχή επαφή με την επιστημονική έρευνα στο θέμα του πανικού και ταξιδεύει συχνά στο εξωτερικό για να συμμετάσχει σε συνέδρια ή για να δει ασθενείς.
Με κλινική εμπειρία πλέον των 14.000 θεραπευτικών συνεδριών με ανθρώπους που βίωσαν την κρίση του πανικού σε Ελλάδα και εξωτερικό, γνωρίζει καλά πώς να σταματήσει τα συμπτώματα του πανικού. Αλλά αυτό που τον ενδιαφέρει περισσότερο είναι να εμποδίσει την ιδέα του πανικού να εισέρχεται στη σκέψη. Με άλλα λόγια, δεν τον ενδιαφέρει η ανακουφιστική βοήθεια για τον πανικό αλλά η μόνιμη θεραπεία του προβλήματος. Αναλαμβάνει τις πιο δύσκολες περιπτώσεις χρόνιας κλινικής εικόνας και σύνθετης διαγνωστικής πραγματικότητας (π.χ. διαταραχή πανικού με αγοραφοβία επί εδάφους μείζονος κατάθλιψης ή διπολικής διαταραχής ή σε πλαίσιο ενδοοικογενειακής σύγκρουσης).
